Dunhuang en Taklamakan tekeningen - China 2007
Het oeuvre van Hans Landsaat overziende, zou men kunnen concluderen dat voor hem het beeldend kunstenaarschap onlosmakelijk verbonden is met zijn passie voor reizen. Reizen niet als toerist, die zich wil ontspannen en amuseren, maar als nieuwsgierig en verwonderd ontdekker van onbekende werelden, erachter komend hoe mensen leven, wat hen bezig houdt, hoe steden zich ontwikkelen, hoe landschappen ontstaan.
De indrukken die hij opdoet legt hij vast in kleine schetsboekjes en terug in zijn atelier vormen die de goudmijn van ideeën waar hij telkens uit kan putten voor zijn werk. Vaak zijn het een aantal terugkerende motieven, die steeds hernomen kunnen worden in een reeks van tekeningen en schilderijen en daar hun eigen leven gaan leiden.
De keuze voor zijn reisdoelen wordt nooit impulsief genomen: eindeloze woestijnen, verlaten steden, kusten en rivieren worden zorgvuldig gekozen.
In het voorjaar van 2007 reisden Hans Landsaat en zijn vrouw Joanne voor de derde keer naar China. Het hoofddoel was ditmaal, naast de grotten bij Dunhuang met Boeddhistische kunst, de Taklamakan woestijn in het noordwesten.
Na zijn woestijnervaringen in Australië was Landsaat zeer benieuwd naar de verschijningsvormen in een totaal ander gebied en een ander klimaat. Deze woestijn in noordwest China overtrof zijn stoutste verwachtingen. Zijn ervaringen daar waren zo overweldigend dat hij er tot op heden nauwelijks vormen voor heeft gevonden om in schilderijen te verwerken.
Wel is inmiddels een serie karakteristieke tekeningen ontstaan op handgeschept Thais moerbei-papier met Chinese penselen in verschillende maten en Chinese wrijfinkt. Deze gewassen-inkt techniek stelt hem in staat te spelen
met warmgrijze velden, diep zwarte contouren en schitteringen van licht, ontstaan door delen van het papier onbedekt te laten. Het zijn onder meer de oases in de woestijn, met vertikaal oprijzende rijen wilgen en populieren, maar er zijn ook bladen met een simpel spel van lijnen, die de tijdloze uitgestrektheid uitdrukken en weer andere waarin razende zandstormen omhoogwervelen. Het is nog maar het begin, maar deze tekeningen smaken naar meer en doen ons reikhalzend uitzien naar wat ons te wachten staat.
Josine Bokhoven
Amsterdam, 31 oktober 2007